Ἡ ἐλευθερία, κυρίαρχο καὶ πρωταγωνιστικὸ σημεῖο τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης, ἡ ὁποία δημιουργήθηκε μέσα στὸ ἑλληνικὸ πολιτισμικὸ πρότυπο, τοποθετοῦνταν στὸ κέντρο τῆς πολιτικῆς τοῦ Ἀλέξανδρου. Ἡ στρατιωτικὴ ἣττα, ἡ συμμαχία μὲ τοὺς Πέρσες, δὲν στάθηκαν ἐμπόδια γιὰ τὸν Ἀλέξανδρο, ὁ ὁποῖος πίστευε ὅτι δὲν θὰ μποροῦσε νὰ ἐξουσιάσει μὲ τὴ σκληρὴ καταπίεση καὶ τὴ σκλαβιά …
Ὁ Ἀλέξανδρος ἦταν ἕνας πιστὸς ἄνθρωπος, ποὺ ἀναγνώριζε τὴ δύναμη τοῦ θείου καὶ τὸν σεβασμὸ ποὺ πρέπει νὰ τοῦ δείχνει ὁ ἄνθρωπος. Σὲ κάθε ἀπόφαση ποὺ λάμβανε στὴν εἰρήνη καὶ στὸν πόλεμο πρῶτα σκεφτόταν καὶ μετὰ προσευχόταν. Ἡ πίστη στὶς δυνάμεις καὶ στὶς γνώσεις του συνδυαζόταν μὲ τὴν ἔντονη θρησκευτική του πίστη. Ἤδη ἀπὸ μικρὴ ἡλικία ὁ Ἀλέξανδρος πίστευε ὅτι θὰ καταφέρει περισσότερα ἀπὸ τὸν πατέρα του.
Ὁ Ἀλέξανδρος εἶχε πλήρη συνείδηση καὶ ἐπίγνωση τῆς συνεισφορᾶς του στὴν ἑλληνικὴ συνέχεια καὶ διαχρονικότητα. Ὁ ἴδιος μετέφερε τὰ γράμματα, τὸν πολιτισμό, τὸν ἑλληνικὸ τρόπο ζωῆς. Δημιούργησε ἐκπαιδευτικὰ κέντρα, σχολεῖα, ὅπου τὸ βασικὸ ἀναγνωστικὸ γιὰ τοὺς μαθητὲς ἦταν τὰ ἔπη τοῦ Ὁμήρου.
Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς ἐκστρατείας του ὁ Ἀλέξανδρος εἶχε προβλέψει τὴ σημασία τῶν πόλεων. Ἡ δημιουργία νέων καὶ ὁλοκληρωμένων οἰκιστικῶν κέντρων ἀποτελεῖ μιὰ μεγάλη ἑλληνικὴ παράδοση, ποὺ κληροδοτήθηκε σὲ πολλοὺς λαούς. Ὁ Ἀλέξανδρος δημιούργησε πάνω ἀπὸ ἑβδομήντα νέες πόλεις, οἱ ὁποῖες ἔγιναν μάρτυρες τῆς μεγάλης του πίστης στὶς ἑλληνικὲς ἀρχὲς καὶ μεγάλες ἀξίες, ποὺ πρέσβευαν.
Ὁ Ἀλέξανδρος κατανόησε τὸ πρόβλημα τῆς διαίρεσης, ἀλλὰ καὶ τὸ πλεονέκτημα τῆς ἕνωσης τῶν Ἑλλήνων. Συνένωσε τὸν ἑλληνικὸ κόσμο, δημιούργησε θεσμοὺς μὲ τεράστια σημασία ἀκόμη καὶ σήμερα, μὲ διακριτὰ καὶ μεγάλα δικαιώματα, καὶ ἐλευθερία χωρὶς διακρίσεις. Ὁ Ἕλληνας Ἀλέξανδρος ἦταν ὁ πραγματικὸς Ἀλέξανδρος.
Ἡ ἀνδρεία, ὁ ἀπαράμιλλος ἡρωϊσμός, ἡ χαρισματικὴ προσωπικότητα, ἡ αὐταπάρνηση, τὸ εὖρος καὶ ἡ ταχύτητα τοῦ πνεύματός του ἦταν μοναδικά, καὶ στὸ μέγεθος αὐτὸ δὲν παρουσιάστηκαν ποτὲ ξανὰ ἀπὸ ἕναν ἡγέτη, μιᾶς τόσο μεγάλης αὐτοκρατορίας. Ὁ Ἀρριανὸς ἔγραψε ὅτι «ὁ Ἀλέξανδρος εἶχε τὴ θαυμάσια δύναμη νὰ ἁρπάζει τὴ σωστὴ κίνηση, ὅταν ἡ κατάσταση φαινόταν νεφελώδης».
Θέλω οἱ πιὸ διαπρεπεῖς γιατροὶ νὰ σηκώσουν τὸ σῶμα μου, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ δείξουν μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο ὅτι οὔτε ἐκεῖνοι δὲν ἔχουν, μπροστὰ στὸν θάνατο, τὴ δύναμη νὰ θεραπεύουν, θέλω τὸ ἔδαφος νὰ καλυφθεῖ ἀπὸ τοὺς θησαυρούς μου, γιὰ νὰ μποροῦν ὅλοι νὰ βλέπουν ὅτι τὰ ἀγαθὰ ποὺ ἀποκτοῦμε ἐδῶ, ἐδῶ παραμένουν, θέλω τὰ χέρια μου νὰ αἰωροῦνται στὸν ἀέρα, γιὰ νὰ μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νὰ βλέπουν ὅτι ἐρχόμαστε μὲ τὰ χέρια ἄδεια καὶ μὲ τὰ χέρια ἄδεια φεύγουμε, ὅταν τελειώσει γιὰ ἐμᾶς ὁ πιὸ πολύτιμος θησαυρός, ποὺ εἶναι ὁ χρόνος.
Στὰ 327 ὁ Ἀλέξανδρος ἔκλεινε δυὸ χρόνια συνεχοῦς πολέμου καὶ μὲ πίστη γιὰ τὴν ἐπιτυχία βάδιζε πρὸς τὴ γῆ τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ καὶ τῶν παραποτάμων του (σημερινὸ Πακιστάν καὶ Κασμίρ). Ἄν κατακτοῦσε καὶ τὴν Ἰνδία, θὰ εἶχε καταλάβει ὁλόκληρη τὴν Ἀσία. Ἀπέναντί του εἶχε πολὺ καλοὺς πολεμιστές, οἱ ὁποῖοι ὡστόσο δὲν ἦταν ἑνωμένοι καὶ εἶχαν μεγάλες ἔριδες μεταξύ τους, ποὺ ἔφταναν μέχρι καὶ σὲ πολεμικὲς συγκρούσεις.
Ὅμως τὸ φθινόπωρο τοῦ ἴδιου ἔτους σὲ ἕνα δεῖπνο στὴ Σαμαρκάνδη ὁ Ἀλέξανδρος σκότωσε τὸν πιστό του φίλο Κλεῖτο, ὁ ὁποῖος τὸν εἶχε σώσει στὴ μάχη τοῦ Γρανικοῦ. Ὁ Κλεῖτος εἶχε καταγγείλει τὴν ἀσιατικὴ πολιτικὴ τοῦ Ἀλέξανδρου καὶ τὴν πίστη του ὅτι ἦταν γιὸς τοῦ Ἄμμωνα. Ὁ ἴδιος ὁ Μακεδόνας βασιλιάς, βλέποντας ὅτι σκότωσε τὸν ἄοπλο φίλο του, ἔστρεψε τὸ ξίφος του πρὸς τὸν ἑαυτό του.
Ἡ Βαβυλώνα, ἡ πιὸ πλούσια περιοχὴ τοῦ περσικοῦ βασιλείου, βρισκόταν τώρα στὰ χέρια τοῦ Ἀλέξανδρου. Γιὰ τὸν λαὸ τῆς Βαβυλώνας ἡ ἔλευση τῶν Μακεδόνων τερμάτιζε 200 χρόνια περσικῆς κατοχῆς. Πολιτικὸς διοικητὴς ὁρίστηκε ὁ Μαζαῖος, ἀνώτατος ἀξιωματικὸς, ὁ ὁποῖος εἶχε πολεμήσει ἐναντίον τοῦ Ἀλέξανδρου στὰ Γαυγάμηλα.
Ἡ νίκη στὰ Γαυγάμηλα σήμανε τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἐπικράτηση τῶν Μακεδόνων, τῶν ἑνωμένων δυνάμεων τῶν Ἑλλήνων καὶ βεβαίως τῆς στρατιωτικῆς καὶ πολιτικῆς προσωπικότητας τοῦ Ἀλέξανδρου. Κανένας στρατὸς καὶ κανένας βασιλιὰς δὲν μποροῦσε νὰ τοῦ ἀντισταθεῖ.
Ὅταν ὁ ἀρχιερέας ἔμαθε πὼς ὁ Ἀλέξανδρος πλησιάζει στὴν πόλη, βγῆκε μαζὶ μὲ τοὺς ἱερεῖς καὶ ὅλο τὸ πλῆθος τῶν πολιτῶν γιὰ νὰ τὸν προϋπαντήσει μὲ θρησκευτικὴ μεγαλοπρέπεια, ποὺ δὲν ἒμοιαζε μὲ τὴν ὑποδοχὴ τῶν ὑπόλοιπων ἐθνῶν, στὸ μέρος ποὺ λέγεται Σαφεὶν. Τὸ ὄνομα αὐτὸ στὰ ἑλληνικὰ μεταφράζεται Σκοπός, δηλαδὴ παρατηρητήριο, γιατί ἀπὸ ἐκεῖ φαίνονταν τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ὁ ναός.
